مشاوره مدیریت استراتژیک (Strategic Management)

مدیریت برنامه‌ریزی استراتژیک،  برنامه‌ریزی استراتژیک، برنامه بلندمدت استراتژیک

مدیریت استراتژیک عبارت است از تعریف و توصیف راهبردهایی که مدیران به دنبال دستیابی به عملکرد بهتر و ایجاد مزیت رقابتی برتر هستند. وقتی یک ویژگی سازمان به عنوان مزیت رقابتی در نظر گرفته شود که سودآوری آن از متوسط سودآوری شرکتهای آن صنعت بیشتر باشد. استراتژی راهی برای دستیابی به اهداف و چشم انداز استراتژیک است.

تعریفی دیگر از مدیریت استراتژیک:

مجموعه تصمیمات و فعالیتهایی که یک مدیر برای دستیابی به نتایج حاصل از عملکرد سازمان خود انجام می‌دهد.

مدیریت استراتژیک فرآیند پیروی از بیانیه ماموریت سازمان بر اساس رابطه بین سازمان و محیط پیرامون آن است. مدیریت باید براساس دانش و تجزیه و تحلیل مدیریتی و رقابت سازمانی تصمیم درستی بگیرد.

استراتژی در خصوص تخصیص صحیح مناسب کمیاب به نیازهای بی‌شمار سازمان به منظور دستیابی به اهداف سازمان است.

واژه مدیریت استراتژیک Strategic Management به فعالیت تصمیم گیری استراتژیک در  یک سازمان گفته می شود. مدیریت استراتژیک مفهومی است که در سازمان پدیدار می شود و با گذشت زمان کامل می‌گردد. گاهی اوقات از واژه  تدوین خط‌مشی و راهبرد  و یا خط‌مشی کسب و کار  نیز استفاده می‌شود. مدیریت برنامه‌ریزی استراتژیک با استفاده از تکنیک‌های ارزیابی نظیر تحلیل سوآت SWOT Analysis (نقاط قوت، ضعف، تهدید و فرصت) راهبری می‌گردد.

مدیر باید از نقاط قوت سازمان نهایت استفاده را برده و نقاط ضعف سازمان خود را کاهش دهد، باید فرصت‌های موجود در محیط را تشخیص دهد و شناسایی کند و تهدیدات را نادیده نگیرد.

مدیریت برنامه ریزی استراتژیک چیزی جز برنامه ریزی برای موقعیت های قابل پیش بینی و احتمالات ضعیف نیست. برنامه استراتژیک در سازمان‌های کوچک و بزرگی که در یک بازار رقابتی فعالیت می کنند، با تدوین و اجرا و پیاده‌سازی استراتژی مناسب در راستای حفظ مزیت رقابتی پایدار تلاش می‌نماید.

برنامه‌ریزی استراتژیک فرایندی مداوم و مستمر برای ارزیابی و کنترل تجارت و یا صنعتی است که سازمان در آن درگیر است. ارزیابی رقبا کنونی و آتی، ارزیابی هدف‌گذاری انجام‌ شده و تحلیل استراتژی‌هایی رقابتی، و همچنین بازنگری دوره‌ای استراتژی‌ها در مسیر کشف انحراف بین برنامه و اجرا و در صورت نیاز ارائه استراتژی جایگزین است.

استراتژی، چشم‌انداز را برای کارکنان فراهم می کند، چشم‌اندازی که به کارکنان کمک می کند نقش و موقعیت آنها را درک کنند و رابطه آن نقش را با سایر اعضای سازمان در پیشبرد برنامه های آینده نشان می دهد.

یکی از نقشهای اصلی مدیریت استراتژیک، ایجاد اتحاد و هماهنگی بین عملکردهای گوناگون موجود در سازمانی است.

ویژگی‌های استراتژی:

• استراتژی بسیار ضروریست، زیرا به ما قدرت پیش‌بینی آینده می‌دهد. بدون آینده‌نگری، شرکت همواره باید آماده مقابله با عدم اطمینان‌های محیطی و رخدادهای غیرمنتظره‌ای باشد که می‌تواند ماهیت سازمان را درهم بشکند.
• استراتژی به‌جای تمرکز بر فعالیتهای تکراری بیشتر به برنامه‌ریزی طولانی مدت مربوط به توسعه سازمان متکی است.
• استراتژی برای اهمیت دادن به رفتار مشتری و رقبا ایجاد شده و با پیش‌بینی رفتار کارکنان، نحوه برخورد آنها با مشتریان را پیش‌بینی و هدایت نماید.

استراتژی پلی بین جایی که هستیم و جایی که می‌خواهیم باشیم.

مزایای مدیریت استراتژیک

یکی از مهمترین مزایای مدیریت استراتژیک شناسایی و اولویت بندی فرصت ها است. جهت گیری به‌سوی محصولات و خدمات یا بازارهای جدید، در صورتی امکان پذیر خواهد بود که از قبل در سند استراتژی سازمان در مورد آن برنامه‌ریزی انجام گرفته باشد. مدیریت استراتژیک باید به سازمان اختیار و توانایی بازبینی فعالیتهای این برنامه را بر اساس هزینه و سود برای تعیین سودآوری آنها برای سازمان بدهد.

مزایای مالی مدیریت استراتژیک

باید توجه داشته باشید که برنامه استراتژیک صرفاً به جنبه منافع مالی متکی نیست. اما با ارزیابی سودآوری تجارت می توان نتیجه گرفت که آیا تجارت از نظر استراتژیک با اهداف و اولویت های خود هماهنگی کامل دارد.

مطالعه ای در ایالات متحده نشان داد که حدود 100000 شرکت ها فقط به دلیل عدم تمرکز استراتژیک یا جهت گیری استراتژیک ورشکسته شدند.

شرکت هایی که قابلیت عملکرد بالاتری دارند، به احتمال زیاد تصمیمات غیر ساختاری می گیرند (تصمیمات غیرتکراری، تصمیمات یکبار مصرف) زیرا دارای استراتژی های کوتاه مدت و بلند مدت هستند و از قبل عواقب احتمالی هر اقدام را پیش بینی کرده اند، در مقابل، شرکت هایی که براساس یک برنامه استراتژی معنی دار و دقیق عمل نمی کنند، همیشه در حال آزمایش و خطا هستند و با مشکلات داخلی و عدم تمرکز روبرو هستند و اغلب شکست می‌خورند.

مزایای غیرمالی مدیریت استراتژیک

آگاهی از تهدیدات خارجی، بهبود درک سازمان از نقاط قوت و ضعف رقبا و افزایش بهره وری کارکنان از جمله این مزایا است. اگر در برنامه استراتژیک به وضوح رابطه بین عملکرد و پاداش نیروی کار مشخص شود، در صورت پیشنهاد هرگونه تغییر، مقاومت نیروی کار به حداقل می رسد.

نکته کلیدی مدیریت استراتژیک در توانایی حل مسئله و جلوگیری از مشکلات آینده در سازمان است. برنامه استراتژیک باید بتواند تغییرات موردنیاز سازمان را به شکلی منطقی توجیه کند و آنها را به بهترین شکل با نیازهای منابع انسانی مرتبط کند. سرانجام، مدیریت استراتژیک باید بتواند نظم مشخص و مناسبی بین فعالیت‌ها و فرایندهای داخلی و خارجی شرکت  ایجاد سازد.

سطوح مدیریت استراتژیک

فرایند مدیریت استراتژیک یک رویکرد منطقی، سیستماتیک و هدفمند برای تعیین جهت آینده سازمان فراهم می کند .باید بین پروسه های مدیریت مرزهای مشخصی وجود داشته باشد. فرآیندهای مدیریت عبارتند از: تدوین، ارزیابی، اجرا و کنترل و بیان رابطه بین اهداف، استراتژی ها و محیط.

فرایندهای برنامه‌ریزی استراتژیک

• تدوین استراتژی

• پیاده‌سازی استراتژی

• کنترل و ارزیابی

تدوین استراتژی Strategy Formulation:

روند تعریف بیانیه ماموریت اهداف سازمان است. فرآیند توسعه استراتژی را گاهی برنامه­‌ریزی استراتژیک می‌نامند.

پیاده‌سازی استراتژی Strategy Implementation:

مرحله عملیاتی و اجرایی مدیریت استراتژیک است. اشاره به تصمیمات مرتبط با پیاده‌سازی استراتژی‌های جدید یا تقویت استراتژی‌های موجود دارد.

فعالیت‌های حوزه پیاده‌سازی استراتژیک در مورد تصمیم سازی برای ایجاد ارتباط و هماهنگی بین استراتژی و ساختار سازمانی، استقرار سیستم مدیریت بودجه و سیستم‌های انگیزشی است.

کنترل و ارزیابی Evaluation & Control :

تمام استراتژی‌ها، مرتبط با اصلاحات آینده‌نگرانه است، زیرا عوامل داخلی و خارجی سازمان دائماً در حال تغییر هستند. وظیفه فرآیند ارزیابی و کنترل، تعیین میزان شکاف بین برنامه‌ریزی و فعالیت‌های صورت پذیرفته است.

پایه و اساس ارزیابی و کنترل استراتژیک عبارت است از:

بررسی عوامل داخلی و خارجی بر اساس استراتژی جاری سازمان، ارزیابی عملکرد کارکنان و انجام اقدامات اصلاحی.

ارزیابی عملکرد کارکنان در مدیریت استراتژیک

بامطالعه و شناخت سازمان از طرق مختلف به دنبال تعیین شاخص‌های کمی و کیفی (معیارها) در مورد عملکرد هر فرد در سازمان هستیم .این شاخص‌ها مدیریت عالی سازمان را در ارزیابی و کنترل عملکرد منابع انسانی کمک می کنند.

همان‌طور که پیش‌تر گفته شد، مدیریت استراتژیک باید چهارچوب ارتباط بین فرایندها و نظام پاداش کارکنان (حتی تنبیه) را در خود داشته باشد. اگر بخواهیم پاداش کارکنان را با مقدار اثرگذاری آنان هماهنگ نماییم باید شاخص‌های مقایسه‌ای کمی و کیفی برای سنجش عملکرد آنان با یکدیگر در اختیار باشد.

شاخص‌های عملکرد Performance Indicators نظیر KPI,PI,KRI

شاخص کلیدی عملکرد KPI یکی از مهم‌ترین این شاخص‌هاست. شاخص کلیدی عملکرد یک ارزش قابل‌اندازه‌گیری بوده و نشان می‌دهد که یک شرکت به چه میزان در دستیابی به اهداف تجاری کلیدی خویش، اثربخش عمل می‌نماید.

سازمان‌ها از شاخص‌های کلیدی عملکرد، در سطوح متفاوت در جهت ارزیابی میزان نزدیک شدن به اهداف خویش، بهره می‌گیرند KPIهای سطح بالا، بر تمام عملکرد سازمان تمرکز دارند، KPIهای سطح پایین، بر دپارتمان‌هایی نظیر فروش، بازاریابی و روابط عمومی متمرکز هستند.

کارت امتیازی متوازن (The balanced scorecard): BSC

یک برنامه‌ریزی استراتژیک و سیستم مدیریتی است که در کسب و کار، صنعت،دولت و حتی سازمان‌های غیرانتفاعی در سراسر جهان با وظیفه هماهنگ نمودن فعالیت‌ها با چشم‌انداز و استراتژی سازمان،بهبود وضعیت ارتباطات درونی و بیرونی سازمان، و کنترل عملکرد سازمان در مسیر تطبیق داشتن با اهداف، بکار گرفته می‌شود. کارت امتیاز متوازن آمده تا علاوه بر شاخص‌های کمی، شاخص‌های کیفی را موردبررسی قرار داده و بین آن‌ها یک توازن اساسی ایجاد نماید.

عناصر مهم در مدیریت استراتژیک

• اجزای برنامه استراتژیک
• فرایند مدیریت استراتژیک
• تحلیل محیطی
• تدوین سند برنامه‌ریزی استراتژیک
• پیاده‌سازی استراتژی
• ارزیابی استراتژی
• تصمیمات استراتژیک
• خط‌مشی تجاری
• ارزیابی رقبا
• ماتریس BCG
• تحلیل SWOT
• مدل پنج نیروی رقابتی پورتر Porter’s Five Forces Model
• رهبری استراتژیک
• فرماندهی سازمانی
• مزیت‌های رقابتی اصلی و مزیت رقابتی نسبتی
• اخلاق حرفه‌ای

خدمات شرکت مشاوره مدیریت مایان در بخش مشاوره مدیریت استراتژیک:

• برنامه ریزی استراتژیک سازمان از تعریف چشم انداز، بیانیه ماموریت، تعیین اهداف کوتاه مدت، اهداف بلندمدت ، برنامه اقدام (برنامه اجرا) Action Plan
• ارزیابی عملکرد کارکنان
• پیاده سازی کارت امتیازی متوازن BSC:Balanced Scorecard
• طراحی نقشه استراتژیک
• تعیین شاخص های عملکردی کارکنان KPI,PI,KRI
• آموزش شاخصهای عملکرد
• طراحی نقشه استراتژیک
• آموزش کارت امتیازی متوازن

مایان همراه مدیران